„BEMA” Sukcesja,
Prawo Spadkowe, Ubezpieczenia,
Emerytury, Inwestycja

Największy nacisk kładziemy na kompleksową obsługę
klienta VIP, obejmującą doradztwo finansowe,
ubezpieczeniowe, prawne i podatkowe.

Sukcesja w Spółce Cywilnej

          Spółki cywilne są poza firmami jednoosobowymi najczęściej wybieraną formą prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Wynika to przede wszystkim z prostoty jej prowadzenie, opartej na umowie zawartej pomiędzy wspólnikami.

            Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest przedsiębiorcą zgodnie z art. 431 kodeksu cywilnego, nie posiada zdolności prawnej nawet w kwestii prowadzonej działalności zarobkowej, nie ma zdolności sądowej zgodnie z art. 64 kodeksu postępowania cywilnego czyli zdolności do występowania w procesie jako strona, ani procesowej czyli nie ma zdolności do dokonywania czynności procesowej, nie ma też zdolności upadłościowej zgodnie z art. 5 prawa upadłościowego.

           Czym więc jest spółka cywilna? Spółka Cywilna to nic innego jak umowa zawarta pomiędzy wspólnikami, których musi być nie mniej jak dwóch. Zasady jej funkcjonowania określa w pierwszej kolejności umowa, Kodeks Cywilny oraz ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 25 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej spółka cywilna posiada NIP oraz REGON.

         Zgodnie art. 861 KC spółka działa w oparciu o wkłady wnoszone przez wspólników, którzy stają się współwłaścicielami łącznymi tego majątku. W spółce cywilnej co do zasady nie występuje dziedziczenie. Zasadą jest, że w chwili śmierci wspólnika spółki cywilnej wygasa stosunek prawny łączący go z pozostałymi wspólnikami, zaś jego spadkobiercom przysługuje roszczenie o zwrot rzeczy, które wniósł do używania oraz o wypłatę wartości jego wkładu. Wówczas do rozliczenia spadkobierców będzie miał zastosowanie przepis art. 871 Kodeksu cywilnego dotyczący rozliczenia wspólnika występującego. Potwierdził to również Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 22 maja 1973 roku, w sprawie o sygnaturze akt II CR 184/1973. Ponadto spadkobiercom przysługuje wypłata w pieniądzu stosunku w jakim zmarły wspólnik uczestniczył w zyskach.

          Na podstawie art. 872 KC, można zastrzec, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. Odpowiedni zapis umowny może przewidywać wstąpienie spadkobierców zmarłego wspólnika bezpośrednio na jego miejsce w oznaczonej spółce cywilnej. Tutaj należy postawić pytania Co jeśli nie ma takiego zapisu? Wtedy spadkobierca nie dziedziczy w spółce cywilnej, a pozostali wspólnicy muszą znaleźć środki na spłatę spadkobiercy. A co jeśli w spółce były dwie osoby, a jedna z nich zmarła? Wtedy niestety spółka cywilna ulega rozwiązaniu, gdyż nawet gdyby umowa przewidywała dziedziczenie w spółce, to w pewnej chwile w spółce pozostaje jedna osoba, zaś s.c. to minimum dwie osoby.

          Dziedziczenie w spółce cywilnej jest dziedziczeniem w niepełnym tego słowa znaczeniu, gdyż spółka cywilna to umowa pomiędzy przedsiębiorcami prowadzącymi działalność w formie jednoosobowej, a dziedziczenie jednoosobowo prowadzonej działalności gospodarczej jest nie możliwe:

patrz: Sukcesja firmy.